อุปกรณ์ไฟฟ้าพื้นฐานในบ้านที่ควรรู้
ปกติโดยทั่วไปแล้วประกอบด้วยอุปกรณ์ไฟฟ้ามีมากมายหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็น สะพานไฟ สวิตซ์ ฟิวส์ เต้ารับ เต้าเสียบ สายไฟฟ้า เป็นต้น อุปกรณ์ไฟฟ้าต่าง ๆ ทำงานเชื่อมโยงสัมพันธ์กัน เพื่อให้แต่ละบ้านใช้ประโยชน์จากกระแสไฟฟ้าได้อย่างเต็มที่ และให้ความปลอดภัยแก่ชีวิตและทรัพย์สิน แต่อุปกรณ์ไฟฟ้ากับเครื่องใช้ไฟฟ้าเป็นคนละประเภท บทความนี้จะมาทบทวนไว้เป็นความรู้พื้นฐานกันดีกว่าว่าอุปกรณ์ไฟฟ้ามีอะไรบ้าง วันนี้ ไอทีรอบรู้ จะพาไปดูกันเลย
อุปกรณ์ไฟฟ้ามีอะไรบ้างและมีหน้าที่เป็นอย่างไร
1. สายไฟ ใช้ส่งพลังงานไฟฟ้าจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง ทำด้วยโลหะที่ยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านได้ เรียกว่า ตัวนำไฟฟ้า และโลหะที่นำไฟฟ้าได้ดีที่สุดคือ เงิน และสายไฟฟ้าอาจแยกได้เป็น 2 แบบ คือ
สายแข็ง ที่มีลวดทองแดงเส้นเดียว มักเป็นสายไฟฟ้าที่ติดตายตัว เดินตามผนังอาคาร
สายอ่อน ที่มีลวดทองแดงขนาดเล็กหลาย ๆ เส้นรวมอยู่ด้วยกัน ให้มีพื้นที่หน้าตัดรวมมีขนาดแตกต่างกัน เนื่องจากเป็นสายอ่อน จึงทำให้ม้วนหรือบิดงอได้ง่าย จึงเหมาะกับการใช้กับเครื่องใช้ไฟฟ้าต่าง ๆ
2. สะพานไฟหรือคัตเอาท์ เป็นอุปกรณ์ปิด เปิด วงจรไฟฟ้าภายในบ้าน ในอาคาร เปรียบได้กับสวิตซ์ขนาดใหญ่ ในสะพานไฟจะมีที่สำหรับต่อฟิวส์อยู่ด้วย ดังนั้นถ้ากระแสไฟฟ้าไหลผ่านสะพานไฟหรือคัตเอาท์มากกว่าสะพานไฟจะรับได้ ฟิวส์จะขาด เมื่อเครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้านชำรุดหรือต้องการติดตั้งอุปกรณ์เพิ่ม สามารถทำได้โดยการยกสะพานไฟ เพื่อตัดวงจรไฟฟ้าบริเวณที่ต้องการได้ หลังจากซ่อมแซมหรือติดตั้งอุปกรณ์ไฟฟ้าเรียบร้อยแล้ว ก็โยกคันโยกของสะพานไฟกลับเข้าสู่บริเวณเดิมให้แน่นกับที่รองรับ
3. เต้ารับและเต้าเสียบ เป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าใช้เสียบเครื่องใช้ไฟฟ้า สำหรับเต้าเสียบนั้นเรียกอีกอย่างว่าปลั๊กตัวผู้ เป็นส่วนที่อยู่สุดสายไฟของเครื่องใช้ไฟฟ้า ส่วนเต้ารับนั้นเรียกอีกอย่างว่าปลั๊กตัวเมีย เป็นส่วนที่เราต้องนำปลั๊กตัวผู้ไปเสียบตามช่องของปลั๊ก
เต้าเสียบมีขาโลหะอยู่ 2 ขา ยกเว้นเต้าเสียบบางชนิดมีขาโลหะอยู่ 3 ขา ซึ่งใช้เฉพาะกับเต้ารับที่มี 3 ช่องเช่นเดียวกัน สำหรับวิธีการใช้เต้ารับเต้าเสียบเวลาใช้ เต้าเสียบจะต้องติดแน่นสนิทกับเต้ารับ ไม่ใช้เต้าเสียบจากเครื่องใช้หลายชนิด เข้ากับเต้ารับอันเดียวกัน เพราะกระแสไฟฟ้าจะไหลผ่านสายไฟและเต้ารับมากเกินไป จะทำให้เกิดความร้อนสูงที่สายไฟและที่เต้าเสียบ ทำให้เกิดเพลิงไหม้ได้
4. สวิตซ์ เป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าตัดหรือต่อวงจรไฟฟ้า ทำหน้าที่คล้ายสะพานไฟ เป็นทั้งตัวจ่ายและตัดไฟแบบปลาย ๆ ก็ว่าได้ โดยมีหลายประเภท เช่น สวิตช์กับปลั๊กไฟ สวิตช์เปิด-ปิดหลอดไฟ เป็นต้น
5. ฟิวส์ เป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีไว้ป้องกันอันตราย เมื่อกระแสไฟฟ้าไหลเข้าวงจรมากเกินไป หรือเกิดไฟฟ้าลัดวงจร การช่วยตัดวงจรไฟฟ้าที่เกินมาจะทำงานอัตโนมัติ ที่สำคัญฟิวส์หนึ่งตัวจะทำงานได้ครั้งเดียวเท่านั้น เมื่อมันได้ทำหน้าที่ของมันแล้วเราจะต้องเปลี่ยนฟิวส์ใหม่ทันที ขนาดของฟิวส์ที่ใช้ตามบ้านเรือน ได้แก่ 10, 15 และ30 แอมแปร์ (ฟิวส์ขนาด10แอมแปร์ คือ ฟิวส์ที่ยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านได้ไม่เกิน10แอมแปร์) ส่วนประเภทของฟิวส์คือ ฟิวส์เส้นลวด ฟิวส์หลอด ฟิวส์ขวดกระเบื้อง ฟิวส์ก้ามปู ฟิวส์อัตโนมัติ และทุกประเภทขึ้นอยู่กับการนำไปใช้งาน
